Opšta pravila

OCS je ovlašćena kontrolna organizacija koja se bavi kontrolom i sertifikacijom organske primarne proizvodnje, prerade, sakupljanja šumskog bilja, uvoza organskih proizvoda i prometa organskih proizvoda.

OCS je ovlašćen od strane nadležnog ministarstva Republike Srbije u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji Republike Srbije (Sl.glasnik RS, br. 30/10) i pripadajućim pravilnicima. Takođe, OCS je akreditovan u skladu sa standardom ISO / IEC 17065:2016 za obavljanje poslova sertifikacije proizvoda u organskoj proizvodnji kao i proizvoda sa geografskim poreklom od strane Akreditacionog tela Srbije (ATS).

*Od 21.juna 2013.godine OCS se nalazi na listi kontrolnih tela čiji je sistem kontrole i sertifikacije organske proizvodnje priznat od strane Evropske komisije kao ekvivalentan sistemu kontrole i sertifikacije kako je to propisano u Regulativi 834/2007. To znači da je sertifikat koji je izdat od strane OCS-a za organske proizvode namenjene izvozu priznat u Evropskoj Uniji.

OCS vam obezbeđuje pouzdani program kontrole i sertifikacije koji je u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji Republike Srbije i pratećim pravilnicima. Pomenuti propisi, kao i svi ostali bitni dokumenti vezani za organsku proizvodnju mogu se naći na zvaničnoj internet prezentaciji Direkcije za nacionalne referentne laboratorije.

Ukoliko nemate mogućnost pristupa internetu, na Vaš zahtev OCS će Vam dostaviti navedene propise i ostalu potrebnu dokumentaciju nakon sklapanja ugovora.

Ukoliko želite da izvozite svoje proizvode, tj. da vaši organski proizvodi budu prihvaćeni na tržištu Evropske Unije, kontrola i sertifikacija se sprovodi u skladu sa OCS standardom, tj. Instrukcijom kojom se utvrđuju uslovi za proizvodnju, kontrolu i sertifikaciju organskih proizvoda koji se izvoze na tržište Evropske unije.

Proizvođači uključeni u naš program kontrole i sertifikacije stiču pravo na korišćenje znaka OCS-a i oznaka propisanih od strane nadležnog ministarstva za poljoprivredu u skladu sa Zakonom, odnosno EC Reg. 834/2007. Oznake se izdaju u formi grafičkog znaka i vizuelno su sredstvo koje neposredno obaveštava potrošača o organskom poreklu proizvoda.

Proizvođači su u obavezi da se pridržavaju pravila obeležavanja organskih proizvoda u skladu sa gore navedenim propisima.

1. Proizvođač (farma, proizvodna jedinica, kooperativa, trgovac, uvoznik, izvoznik) pismeno ili usmeno obaveštava OCS o tome da želi da se prijavi u program kontrole i sertifikacije i kontaktira OCS;
2. OCS proizvođaču šalje Informativni paket koji sadrži Opšta pravila i obrazac preko koga se OCS-u dostavljaju osnovne informacije o proizvodnji - Prijava za kontrolu i sertifikaciju;
3. Podaci iz Prijave se analiziraju i na osnovu podataka, izrađuje se cenovna ponuda za kontrolu i sertifikaciju. OCS šalje proizvođaču cenovnu ponudu za usluge kontrole i sertifikacije, u pisanoj formi;
   1. Uvoznik organskih proizvoda uz prijavu je dužan priložiti sertifikat izdat od strane ovlašćene kontrolne organizacije iz zemlje porekla proizvoda i/ili zemlje izvoznice proizvoda kao i dokumentaciju vezanu za kupovinu i uvoz organskih proizvoda;
4. Proizvođač odluku o prihvatanju ponude dostavlja pisanim putem odnosno overom ponude;
5. Po prihvatanju ponude proizvođač potpisuje ugovor i vraća ga poštom na našu adresu, čime se uključuje u program kontrole i sertifikacije, odnosno, proizvođač se uključuje u organsku proizvodnju i dodeljuje mu se evidencioni broj. Nakon potpisivanja Ugovora OCS proizvođaču dostavlja (u elektronskom ili štampanom obliku) ostalu dokumentaciju potrebnu za vođenje evidencije o proizvodnji. Datumom potpisivanja ugovora počinje period konverzije.
6. Skraćenje perioda konverzije odobrava nadležno ministarstvo za poljoprivredu, a u slučaju kontrole i sertifikacije prema OCS standardu skraćenje perioda konverzije je u skladu sa važećom Instrukcijom kojom se utvrđuju uslovi za proizvodnju, kontrolu i sertifikaciju organskih proizvoda koji se izvoze na tržište Evropske unije.
   
   Zahtev nadležnom ministarstvu za poljoprivredu podnosi proizvođač zajedno sa relevantnom dokumentacijom u skladu sa uputstvom nadležnog ministarstva. Zahtev možete naći na internet adresi: http://www.dnrl.minpolj.gov.rs/o_nama/organska.html
7. U skladu sa Ugovorom između proizvođača i OCS-a, navedena pravila proizvodnje su nepromenjiva i obavezna (osim u slučaju izmena i dopuna regulatornih akata odnosno propisa iz oblasti organske proizvodnje).
8. Kontrola će biti izvršena po prijemu prve rate u visini od 50% od utvrđene cene kontrole i sertifikacije.

Kontrola će biti obavljena najmanje jednom godišnje i obuhvatiće celokupan proces proizvodnje i dokumentaciju koja prati tu proizvodnju.

U toku godine OCS može da izvrši i vanrednu i/ili nenajavljenu kontrolu kod proizvođača.

U cilju kontrole koriste se sledeće metode:

• Razgovor sa osobama odgovornim za proizvodnju, sakupljanje samoniklog bilja i plodova ili uvoz;
• Pregled polja/proizvodnih parcela, prostorija za rad, proizvodne opreme i procesa, skladišnih prostorija, područja sakupljanja samoniklog bilja i plodova, otkupnih mesta i sl. Za pregled područja sakupljanja samoniklog bilja i plodova biće korišćene i mape;
• Kontrola svih podugovorenih objekata/proizvođača ili zakupljenih parcela;
• Biće izvršen pregled i način upotrebe sredstava za ishranu bilja, ispitan način kontrole korova, zaštite od štetočina i bolesti, pregled nabavljenih semena i sadnog materijala, dokumentacaija vezana za nabavku repromaterijala za proizvodnju i sl;
• Kontrola knjigovodstva – računa i druge dokumentacije za koju kontrolor proceni da je bitna;
• Kontrolor sačinjava izveštaj o kontroli u pisanom obliku na predviđenom obrascu. Izveštaj mora biti potpisan (overen) od strane predstavnika proizvođača čiji se proizvodi kontrolišu i kontrolora.

UZORKOVANJE

• Uzorkovanje se obavlja u skladu sa opštom procenom rizika. O uzorkovanju u skladu sa prethodnom procenom rizika proizvođač se obaveštava pre kontrole. Takođe, ukoliko kontrolor oceni na terenu, tokom kontrole da je potrebno, biće uzeti uzorci zemljišta ili proizvoda/sirovina za detaljnu hemijsku analizu koja će se obaviti u akreditovanoj laboratoriji o trošku proizvođača.
• OCS može na osnovu praćenja i procene kretanja količina organskih proizvoda na tržištu, informacija različitih učesnika na tržištu, samostalne procene rizika od strane kontrolora ili sertifikatora, kupiti organski proizvod na tržištu koji je sertifikovan od strane OCS-a i poslati u akreditovanu laboratoriju kako bi se uradile hemijske analize u cilju nadzora nad prodajom organskih proizvoda. Rezultat analize će biti indikacija za dalje postupke u sprovodjenju kontrole kod proizvođača. OCS snosi troškove kupovine i analiza kupljenih proizvoda sa tržišta.

Sve informacije do kojih kontrolor dođe tokom kontrole se tretiraju kao poverljive.

Izdavanje (dodela) sertifikata

Proizvođaču će biti izdat sertifikat pod sledećim uslovima, pri čemu svaki od navedenih uslova mora biti ispunjen:

1. ukoliko je organska proizvodnja ili sakupljanje samoniklog bilja, delova bilja i plodova sprovedeno u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji i pratećim Pravilnicima/OCS standardom,
2. ukoliko je transport organskih proizvoda u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji i pratećim Pravilnikom/OCS standardom,
3. ukoliko je skladištenje organskih proizvoda u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji i pratećim Pravilnikom/OCS standardom,
4. ukoliko je proces pakovanja u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji i pratećim Pravilnikom/OCS standardom,
5. ukoliko je označavanje organskog proizvoda u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji i pratećim Pravilnikom/OCS standardom,
6. ukoliko je u predviđenom roku sproveo korektivne mere koje onemogućavaju izdavanje sertifikata a određene su od strane sertifikatora,
7. ukoliko su sve aktivnosti koje su predmet stručne kontrole prijavljene blagovremeno.

Kupcu uvozniku će biti izdata Potvrda pod sledećim uslovima, pri čemu svaki od navedenih uslova mora biti ispunjen:

1. ukoliko uvezeni organski proizvodi imaju sertifikat ovlašćene organizacije za sertifikaciju organskih proizvoda iz zemlje porekla proizvoda i/ili zemlje izvoznice u u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji i pratećim Pravilnikom,
2. ukoliko je transport i skladištenje uvezenih organskih proizvoda u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji i pratećim Pravilnikom,
3. ukoliko je proces pakovanja u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji i pratećim Pravilnikom,
4. ukoliko je označavanje organskog proizvoda u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji i pratećim Pravilnikom
5. ukoliko je u predviđenom roku sproveo korektivne mere koje onemogućavaju izdavanje Potvrde a određene su od strane sertifikatora.

Grupna sertifikacija

Osim gore navedenog, grupna sertifikacija se može izvršiti ukoliko je ispoštovano sledeće:

• Uspostavljen je pouzdan i u praksi primenjen sistem interne kontrole od strane organizatora proizvodnje;
• Interni kontrolor/i imaju adekvatno znanje o organskoj proizvodnji;
• 100% članova grupe su prekontrolisani od strane internog kontolora ili postoji jasan dokaz da sistem interne kontrole funkcioniše i da će svaki proizvođač tokom proizvodne sezone biti prekontrolisan (utvrđen je jasan plan internih kontrola od strane organizatora proizvodnje);
• Postoje zapisi o internim kontrolama koji sadrže relevantne podatke o proizvodnji;
• Predstavljen je detaljan odobren spisak članova grupe;
• Članovi grupe imaju osnovno znanje o organskoj proizvodnji uz evidenciju o održanim obukama;
• Vodi se jasna evidencija o primenjenim merama za datu proizvodnju - u zaštiti bilji, kontroli korova, osnovnom djubrenju ili prihranjivanju bilja, lečenju životinja, itd. kod svakog člana grupe ponaosob
• Obezbeđen sistem razdvajanja organske i konvencionalne proizvodnje i kod člana grupe i kod organizatora proizvodnje.

Odbijanje sertifikacije/potvrđivanja može da bude rezultat neispunjenja bilo kojeg od gore navedenih uslova.

Održavanje sertifikata/potvrde

Postupak održavanja (odnosno produženje važenja) sertifikata će se sprovesti kod proizvođača kod kojih je sertifikat istekao a na zalihama imaju sertifikovane organske proizvode ili u naknadnom postupku posle suspenzije sertifikata. Proizvođač mora da obavesti OCS pisanim putem o sertifikovanim zalihama proizvoda za koje želi da produži važenje sertifikata, do 15 dana pre isteka važenja sertifikata.

Prilikom postupka održavanja sertifikata potrebno je da proizvođač dostavi dokaze koji imaju za cilj da se utvrdi stanje vrsta i količina organskih proizvoda u skladištu kao i količine i vrste organskih proizvoda koje su bile predmet trgovine u vremenu trajanja važenja sertifikata.

Održavanje sertifikata kao naknadne mere posle suspenzije sertifikata može biti donešeno tek posle obavljanja kontrole.

Održavanje sertifikata/potvrde se naplaćuje u skladu sa cenovnikom OCS-a.

Proširenje ili smanjenje obima sertifikovanih proizvoda

Postupak proširenja ili smanjenja obima sertifikovanih proizvoda će se sprovesti ukoliko proizvođač nakon dobijanja sertifikata podnese zahtev za proširenje ili smanjenje obima sertifikacije u smislu količina i vrsta organskih proizvoda. Dodatna kontrola će u tom slučaju biti sprovedena u skladu sa procenom OCS-a.

Proširenje ili smanjenje obima sertifikata može da bude predmet korekcije cene usluga OCS-a skladu sa cenovnikom OCS-a.

Suspendovanje sertifikata/potvrde

Proizvođaču će biti suspendovan sertifikat kao mera sankcije ukoliko se u toku proizvodnje i naknadnim postupcima od strane proizvođača naruši organski integritet proizvoda. Mera suspendovanja sertifikata nastaje kao rezultat žalbe kupca organskog proizvoda na organski status kupljenog organskog proizvoda (kao rezultat dodatnih hemijskih analiza) i/ili kao rezultat redovne godišnje/vanredne/nenajavljene stručne kontrole i/ili kao rezultat pozivanja na organski status dela proizvodnje koja nije obuhvaćena važećim sertifikatom.

Suspendovanje sertifikata može da traje najduže 30 dana tokom kojih je obavezna dodatna kontrola u prisustvu predstavnika proizvođača. Tokom suspendovanja sertifikata proizvođač ne može da trguje sa proizvodima navedenim na sertifikatu.

Kupcu uvozniku će biti suspendovana potvrda kao mera sankcije ukoliko je naknadnim postupcima u toku obeležavanja i manipulisanja organskim proizvodima narušio organski integritet proizvoda.

Povlačenje sertifikata/potvrde

Proizvođaču će biti povučen (oduzet) sertifikat, kao naknadna mera posle suspenzije, po isteku 30 dana ukoliko u tom periodu kontrolisani proizvođač nije omogućio dodatnu kontrolu (procesa proizvodnje, dokumentacije, uzimanje uzoraka za analizu) OCS-u ili se tokom dodatne kontrole utvrdilo narušavanje integriteta organskog proizvoda.

OCS će po osnovu procene odrediti proizvođače kod kojih će biti obavljena nenajvljena kontrola u cilju nadzora nad naknadnim postupcima koji mogu narušiti organski integritet proizvoda.

Kupcu uvozniku će biti oduzeta potvrda, kao naknadna mera posle susupenzije, ukoliko se tokom kontrole utvrdi da je uvoznik naknadnim postupcima narušio organski integritet proizvoda.

Naknadni postupci koji narušavaju organski integritet proizvoda, su definisani kao sledeći:

• mešanje neupakovanog sertifikovanog/potvrđenog proizvoda sa konvencionalnim proizvodima u skladišnim objektima nakon kontrole.
• svesno ili nesvesno izlaganje proizvoda zabranjenim hemijskim supstancama (npr. supstancama koje se koriste u postupku DDD, i sl)
• naknadna nedozvoljena upotreba lekova u tretmanu obolelih životinja, ili naknadna preventivna upotreba lekova i
• nevoljno izlaganje proizvoda zabranjenim hemijskim supstancama (avio-tretiranje okolnih poljoprivrednih površina ili površina na kojima se sakuplja samoniklo bilje i sl...)

kao i

• označavanje proizvoda kao organskih proizvoda a nisu sadržani na sertifikatu/potvrdi,
• utvrđivanja paralelne proizvodnje koju proizvođač nije prijavio,
• neslaganjem knjigovodstvenih podataka o količini prodatih proizvoda i stanja u skladištu sa navedenim količinama na sertifikatu/potvrdi i
• po zahtevu ovlašćenog inspektora nadležnog ministarstva za poljoprivredu a u skladu sa Zakonom.

Važeći sertifikat može da bude povučen i u slučaju da proizvođač nije blagovremeno obnovio ugovor, tj. nije prijavio svoju proizvodnju za kontrolu i sertifikaciju najkasnije 2 (dva) meseca pre berbe ili žetve kulture koja najranije dospeva (ukoliko gaji/sakuplja više biljnih vrsta) u tekućoj godini, odnosno 2 meseca pre isteka važenja sertifikata u slučaju prerade/trgovine/izvoza.

Važeći sertifikat/potvrda može da bude povučen i ukoliko:

1. proizvođač/uvoznik raskine ugovor o kontroli i sertifikaciji sa OCS-om u toku perioda validnosti sertifikata/potvrde,
2. odbije kontrolu koja je najavljena (ili nenajavljena) od strane OCS-a.

Opisani postupci održavanja, proširenja, suspenzije i povlačenja sertifikata se jednako primenjuju i na grupnu sertifikaciju.

Odluke vezane za sertifikaciju/potvrđivanje donosi sertifikator osim u slučaju povlačenja sertifikata po osnovu zahteva nadležnih organa.

Ukoliko se odbije sertifikacija/izdavanje potvrde proizvođač/uvoznik ima pravo žalbe koja se proceduralno rešava u Komisiji za žalbe OCS-a.

Proizvođač ima pravo na prigovor na rad osoblja OCS-a ili na žalbu protiv svake odluke sertifikatora ukoliko proceni da je doneta na njegovu štetu. Pravo na prigovore imaju i treća zainteresovana lica koja nisu korisnici usluga OCS-a. Žalba se podnosi u roku od 15 dana od dana prijema odluke o sertifikaciji, dok se prigovori mogu podnositi 15 dana nakon nastanka uzroka prigovora.

OCS će proizvođaču/trećem licu po zahtevu proslediti obrazac za podnošenje prigovora/žalbe.

Po okončanju postupka za rešavanje prigovora ili žalbe, podnosilac se informiše o ishodu pisanim putem na način koji ne ugrožava poverljivost uključenih strana.

Kod OCS-a:

Za domaće tržište: RS-ORG-001

Za izvoz:

Za proizvođače iz Srbije: RS-BIO-162

Za proizvođače iz Crne Gore: ME-BIO-162

Za proizvođače iz Bosne i Hercegovine: BA-BIO-162

Sertifikacioni znak OCS-a:

Sertifikacioni znak i kod OCS-a se dodeljuju proizvodima čija tehnologija proizvodnje, metodi uzgoja i način sakupljanja samoniklog bilja i plodova ili uvoz organskih proizvoda zadovoljavaju uslove propisane Zakonom i Pravilnicima/OCS standardom. Znak OCS-a se izdaje u formi grafičkog znaka i vizuelno je sredstvo koje neposredno obaveštava o organskom poreklu. Naš znak i oznake propisane važećim Pravilnikom mogu da se ističu na ambalaži i obaveštavaju potrošača o organskom poreklu proizvoda.

Uputstva za obeležavanje proizvoda iz organske proizvodnje proizvođaču dostavlja OCS. Pre puštanja proizvoda u promet proizvođač je dužan da dostavi izgled etikete na autorizaciju sa svim gore navedenim oznakama organskog statusa, pri čemu je proizvođač dužan da deklarisanje i označavanje upakovanih namirnica sprovede po relevantnim državnim propisima ili propisima ciljanog tržišta.

Takođe, uputstva za obeležavanje možete pronaći i na našem sajtu: http://www.organica.rs/op-uputstva_za_obelezavanje.html